Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, kooperatiflerin pek çok ülkenin ekonomik, sosyal ve politik amaçlarına ulaşmasında önemli katkıları olduğu gibi ülkelerin eğitim alanındaki sorunlarına da çözüm sağladığını bildirdi.
Yeni eğitim sisteminin sorunlarının aşılmasında kooperatif ortaklık modelinden daha etkin yararlanılması gerektiğini düşündüğünü dile getiren Yazıcı, ''Bunun için vatandaşlarımızı kooperatif ortaklık modeli çerçevesinde eğitim kooperatifi kurmaya davet ediyorum'' dedi.
Eğitim kooperatiflerine ilişkin açıklama yapan Yazıcı, kooperatiflerle ekonominin her sektöründe alternatif çözümler sunmaya devam ettiklerini söyledi.
Kooperatiflerin artık eğitim sektöründe de bir ihtiyaca cevap verdiğini belirten Yazıcı, bu sektörün ihtiyacı olan yeni açılımları kooperatif girişim modeli ile halkın hizmetine sunduklarını ifade etti.
Bakan Yazıcı, dünya uygulamalarına bakıldığında, ortalama eğitim süresinin 11-12 yıl veya daha üzeri olduğuna, Türkiye'de ise yetişkin nüfusun ortalama eğitim süresinin 6 yıl civarında seyrettiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
''Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin hemen hepsi ortalama eğitim sürelerini artırmak suretiyle nüfuslarının büyük bir bölümünü lise mezunu ya da üniversite mezunu yapmak üzere hedefler koymuşlar ve bunu gerçekleştirmek için tedbirler almaktadırlar. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri 2020 yılına kadar nüfuslarının en az yüzde 90'ını lise mezunu yapmak üzere kendilerine hedefler koymuşlardır.
Ülkemizde son yıllarda alınan önlemlerle ve idari uygulamalarla okullaşma oranında çok önemli mesafeler katedildiği görülmektedir. Bu kapsamda okullaşma oranında ilköğretim düzeyinde yüzde 98'lerin aşıldığı, ortaöğretim düzeyinde yüzde 70'lere yaklaşıldığı, yükseköğretim düzeyinde ise yüzde 33'leri yakaladığımız görülmektedir. Bu ilerlemelere rağmen, halen eğitim sistemimiz gelişime açıktır. Bu alanda atılması gereken önemli adımlar bulunmaktadır.''
''Vatandaşlarımıza kooperatifleşmeyi öneriyoruz''
Zorunlu eğitimi 8 yıldan 12 yıla çıkaran düzenleme ile toplam nüfusun ortalama eğitim yılının artırılması ve okullaşma oranındaki bölgesel farklılıkların azaltılmasının hedeflendiğini belirten Yazıcı, bu hedefe ulaşma noktasında kooperatif girişim modeli ile kurulacak okulların önemli katkısının olacağını bildirdi.
Bu kapsamda, vatandaşlara kooperatifleşmeyi öneren Yazıcı, şöyle devam etti:
''Kooperatifler pek çok ülkenin ekonomik, sosyal ve politik amaçlarına ulaşmasında önemli katkıların yanı sıra ülkelerin eğitim alanındaki sorunlarına da çözüm sağlamıştır. İspanya'da ve Japonya'da eğitim kooperatifleri birçok okulun yönetiminde yer almakta ve ortaklarının (ebeveynler veya öğretmenler veya her ikisi birden) doğrudan yönetimde söz sahibi olmalarını sağlamaktadır.
Bu ülkelerdeki öğretmenlerin kurdukları kooperatifler ise öğretmenlere meslekleri konusunda yardımcı olmaktadır. Bu kooperatifler devlet okullarıyla bir sözleşme yaparak eğitim programı hazırlanması ve yürütülmesi konularında hizmet de vermektedirler.
Ayrıca bu kooperatifler okullar için idari hizmet sağlayarak, okulun mali ve akademik başarısı için çalışmaktadırlar. Sektörde yer alan tüm kooperatiflerin 1 milyar dolara yakın cirosu olduğu tahmin edilmektedir.
Biz de bakanlık olarak bu konudaki başarılı dünya örneklerini yakından takip ederek, ülkemizdeki eğitim kooperatiflerinin sayısını artırmayı hedeflemekteyiz. Bakanlığımız kayıtlarına göre, eğitim kooperatifi adı altında kurulu 21 adet faal kooperatif bulunmaktadır.
Bu kooperatifler daha çok akademik personel ve öğretmenler tarafından kurulmaktadırlar. Bu kooperatifler; ortakları ile diğer özel ve tüzel kişilerin eğitim-öğretim ve araştırma gereksinimlerini karşılamak için özel eğitim kanunlarına uygun olarak her derecede ve türde eğitim kurumları açmak, işletmek, araştırma ve incelemelere imkan sağlamak amaçlarıyla kurulmaktadır.''
''Kooperatif ortaklık modelinden daha etkin yararlanılmalı''
Eğitim kooperatiflerinin faaliyet alanlarına da değinen Yazıcı, bu kooperatiflerin; okul öncesi eğitim, ilk ve ortaöğretim ve özel eğitim okulları ile uzaktan öğretim yapan kuruluşlar, dershaneler, motorlu taşıt sürücü kursları, hizmet içi eğitim merkezleri, öğrenci etüt eğitim merkezleri, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri açmak, işletmek, özel eğitim kanunlarına göre bu kurumları devir almak, her türlü özel kursları düzenlemek, ortaöğrenim veya yüksek öğretim özel öğrenci yurtları ve misafirhaneleri açmak, işletmek, gerektiğinde konusu ile ilgili eğitim, yayın, araştırma ve benzeri faaliyetlerde bulunmak gibi geniş bir yelpazede çalıştığını bildirdi.
Bakan Yazıcı, kamuoyunda ''4 4 4 Kanunu'' olarak bilinen, 6287 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un yürürlüğe girmesinden sonra sektörde bir hareketlenme olduğunu ve bakanlığa yapılan başvuruların değerlendirilmesi sonucu Temmuz ayı içerisinde 1 adet eğitim kooperatifinin kuruluşuna izin verildiğini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:
''Bunun yanı sıra yasal prosedürü tamamlanma aşamasında olan yine birkaç eğitim kooperatifinin de kuruluş çalışmaları devam etmektedir. Yeni eğitim sisteminin sorunlarının aşılmasında kooperatif ortaklık modelinden daha etkin yararlanılması gerektiğini düşünüyorum. Bunun için vatandaşlarımızı kooperatif ortaklık modeli çerçevesinde eğitim kooperatifi kurmaya davet ediyorum.''
