Yaptırımlar 1970'den beri uygulansa da geçen hafta olan bir gelişme Ocak ayında yürürlüğe giren nükleer anlaşmayla hafiflediğini gösterdi. Geçtiğimiz Cuma günü dünyanın en büyük uçak üreticisi Boeing ve motor üreticisi General Electric firmaları ABD Hazine Bakanlığı’ndan İran’a bazı uçak parçaları satmak için lisans aldıklarını ve 20 Ocak’ta yürürlüğe giren nükleer anlaşmanın buna izin verdiğini açıklamışlardı.
Devrimden bu yana ticaret yapılamıyor
İran ile ABD şirketleri arasında, 1979’da gerçekleşen devrimden bu yana herhangi bir ticaret gerçekleştirilemiyor. Devrim sırasında İranlı öğrenciler ABD Büyükelçiliği’ni basarak içerideki 52 ABD vatandaşını 444 gün boyunca rehin tutmuştu.
İran resmi haber ajansı IRNA, İran'ın yaptırımlar yüzünden havacılık filosunu yenileyemediğini, bundan dolayı da 1990’dan bu yana 200'den fazla uçak kazasında, 2 binden fazla insanın hayatını kaybettiğini duyurdu.
Kasım ayından üst düzey bir yetkilinin Reuters haber ajansına verdiği bilgiye göre, yaptırımların tamamen kalkması durumunda İran 250 ile 400 arasında jet sipariş vereceğini bildirmişti.
İran ile BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ve Almanya arasındaki nükleer müzakereler Avusturya’nın başkenti Viyana’da devam ediyor.
İran ile P5+1 ülkeleri arasındaki görüşmelerde Tahran yol haritasının netleşmesini ve nihai anlaşma taslağının yazılmaya başlanmasını istiyor.
Yaptırımlar hafifledi
P5+1 grubu ise bunun karşılığında aynı sürede İran'a yönelik yaptırımları gevşetme ve yeni yaptırım uygulamama kararı almıştı.
Son olarak 5 Nisan Cumartesi günü, dünyanın en büyük uçak üreticisi ABD'li Boeing ve makine üreticisi General Electric (GE), İran’a uçak parçası satışı için ABD Hazine Bakanlığı’ndan izin belgesi aldıklarını açıkladı.
ABD'li iki firma, İran ve P5+1 ülkeleri arasında 2014 Ocak ayında imzalanan altı aylık geçici anlaşmadan sonra, 2014 Şubat ayında İran’a parça ihracatı için lisans başvurusu yapmıştı.
