Yıldız Entegre; Romanya, Bulgaristan, Hırvatistan ve Rusya’da 4 dış yatırıma birden başlıyor. Bir büyük yatırım da Türkiye’de yapılacak. Böylece şirket 500 milyon eurosu dışarıda olmak üzere toplamda 600 milyon euro’yu (1.7 milyar TL) bulan büyük bir yatırım hamlesini başlatıyor. Yıldızlar Holding Yönetim Kurulu Üyesi Hakkı Yıldız, “Beş yatırım eş zamanlı başlıyor. Dışarıdaki dört yatırım proje başına 125 milyon euro’luktur. Türkiye biraz küçük olacak. Yurtdışı tesislerimiz sıfırdan kurulacak. Belki Rusya’da eski bir tesisi satın alabiliriz, görüşme var, anlaşabilirsek satın alma olabilir” dedi.
Yıldız Entegre’nin Türkiye’deki yatırımı Manisa’da, teşvik belgesine göre 136 milyon liralık bir yatırım olacak ve melamin kaplı yonga üretecek. Yıldız Entegre, Yıldızlar Yatırım Holding’in altında. Yıldızlar Holding’in ayrıca gübre, ABD’de plantasyon işletmeciliği, denizcilik faaliyeti var. Bir başka önemli gelişme, demir çelik sektörüne girmeyi planlıyor. Yıldız Demir Çelik AŞ’yi kurdu. Hakkı Yıldız, “Demir çelik üzerine yatırım düşünüyoruz, sektörü inceliyoruz, yatırım yapabiliriz. Makine yatırımı için teklif alıyor. Galvanizleme ve soğuk hadde düşünüyoruz. 140 milyon euro civarında bir yatırım olabilir ama daha karar almadık” dedi. Eğer bu yatırım da başlarsa, şirketin yatırım programı 2 milyar lirayı bulacak. Dahası, Başbakanlık’ta uygun görüş bekleyen bir de liman yatırımları var.
Bu kadar büyük yatırımlar için acaba bir yabancı finansal ortak da bir seçenek mi? Hakkı Yıldız, “Yıldız Entegre’de yabancı ortaklık teklifi var ama hiç niyetimiz yok. Finansmana da know howa da ihtiyaç görünmüyor” dedi.
Yıldızlar Holding’in en büyük şirketi, mobilya hammaddesi sunta, MDF ve laminat parke, kapı ve mobilya aksamları üretimi yapan Yıldız Entegre 8 bin 500 metreküp / gün üretim kapasiteli. Kocaeli, Manisa, Tarsus ve Mudurnu’da üretim tesisleri var. Kocaeli’de tek çatı altındaki en büyük MDF tesisi. Toplam kapasitede dünyada 8’inci sırada. 4 yeni yatırımla 6’ncı sıraya çıkacak. Holdingin 3.2 milyarlık cirosunun 2.6 milyarı Yıldız Entegre’den geliyor.
Yurtdışına açılımda birçok neden etkili oldu
Hakkı Yıldız, büyük dış yatırım hamlesinin gerekçesini şöyle anlattı: “Türkiye’deki üretim tesisleri baz alındığında en yüksek kapasitede bizde. Türkiye için yaptığımız yatırımlar, seçtiğimiz bölgeler ve kapasite iç pazarı karşılıyor. Maalesef Türkiye bizim sektörde hammadde konusunda sıkıntılı, orman varlıkları yeterli değil. Mevcut durumda bile yüzde 40 ithalat yapıyoruz. Yeni yatırımlarla hammaddenin yanına gidiyoruz. İhracat aslında daha az kazanmak. Niye burada üretip ihracat için uğraşayım? Nereye satabiliyorum? Yakın lokasyonlara... O zaman orada üretmek daha iyi. Oradan da döviz getireceğim. Türkiye’de işçilik, verime bakılırsa pahalı. Hammadde, elektrik yakıt pahalı... Rusya’ya mal sattığımda ithalat bariyeri var. Maalesef Kuzey Afrika’ya sattığımda yine ithalat bariyerleri, gümrükler var. Türkiye’den yukarıya satamıyorum, rakiplerle rekabet edemiyorum. Aşağıya, Mısır’a, diğer Kuzey Afrika ülkelerine satınca karşıma yüzde 15 - 23 arası vergi çıkıyor. O zaman o ülkelere de satamıyorum. Bu yüzden Romanya’dan ihracat yapma yoluna gidiyoruz. Çünkü AB’nin bu ülkelerde STA’ları var. Rusya’ya kendi yerinde üretip satmak istiyoruz. Yatırımımız Moskova tarafında... Romanya ve Bulgaristan’da Karadeniz tarafında. Hırvatistan yatırımı Adriyatik tarafında.”
600 milyon euroluk yatırım, demir-çelik başlarsa 740 milyon euroluk yatırımın finansmanı nasıl olacak. Özkaynak - kredi konuları henüz ayrıntılı çalışılmamış ancak, kredi konusunda sorun olmadığını söyledi Hakkı Yıldız. Şöyle anlattı:
“Kredi kullanacağız. Çok iyi kredibilitemiz var. Türk bankalarını aracı olarak kullanmamız gerekmedi. Kredilerde hep yurtdışından çalıştık. Direk çalıştık, arada Türk bankası olmadan... Normalde Türk banka garantör isterler. Bilançolarımızı paylaştık ve 7 yıldır direk çalışıyoruz. Bu kadar yüksek bir krediden korkmuyoruz. Biz biraz muhafazakar bir şirketiz. Ödeyemeyeceğimiz borcun altına imza atmayız. Vergi rekortmeniyiz.”
Liman yatırımında 11 imza tamam Başbakanlık oluru bekliyor
Yıldızlar’ın kendi ihracat ve iç sevkiyatlarında kullandığı bir limanı var. Kocaeli’de TÜPRAŞ’ın bulunduğu bölgede. Şimdi Gölcük’e bir iskele liman yapacak. İzinler için 11 imzayı tamamlamışlar. Arazi ve arsa tahsislerini Başbakanlık iznine bağlayan genelge nedeniyle, ayrıca Başbakanlık’ın olur alınması gerekiyor. Hakkı Yıldız, “Yeni bir iskele projesi geliştirdik Gölcük tarafına. İzin bekliyoruz. 11 imza tamamlandı. Başbakanlık’ta bekliyor. Mevcut 2.5 milyon TEU elleçleme kapasitesi var” diye konuştu.
Yıldızlar’ın ABD’de bir tesisi var, plantasyon yapıyor. 150 hektar civarında orman kiralamış. “Orda da bir liman işletiyoruz. Kendi gemilerimiz var, yonga taşıyoruz. Oradan buraya kendi gemimizle taşıyor ve kendi limanımızda boşaltıyoruz. İki gemimiz var. ABD’de ormanımız sarı çamdır. Türkiye’de 50 yılda büyür, aynı fide ABD veya Brezilya’da 25 yılda aynı büyüklüğe gelir. Genleriyle oynayarak 10 yılda aynı boya getiriyorlar. Türkiye’de plantasyon için uygun iklim yok. Yağmur yeterli değil” dedi Hakkı Yıldız.
Göbekli mobilyaya baskı tekniği geliştirdi
Hakkı Yıldız, Yıldız Entegre’de önemli bir baskı teknoloji geliştirdiklerini söyledi. “Tüm Avrupa’da patenini aldık, üretime sokacağız” dedi. Bu ürünü şöyle anlattı: “Ahşap üzerine desenli dekor kağıt uygulamaları vardır. Yani altı MDF üstü kağıt olur. Ama bu düz yüzeylere uygulanabiliyor. MDF üzerine kağıt yapıştırılıp kaplanır, kapılarda da öyledir. Ancak göbekli, çıkıntılı oymalı ürünlere kağıt baskı uygulanamıyordu. Bu tür göbekli ahşap ürünlere de daha üretim aşamasındayken, örneğin kapıyı üretirken baskıyı da aynı anda yapan bir teknoloji geliştirdik. Kapı, dekor kaplanmış olarak üretiliyor.”
ABD'de plantasyon işletiyor
Yıldız Entegre’de ihracat toplam satışı yüzde 10-12’si civarında. Ciro 2.6 milyar TL, 260 milyonu ihracattan geliyor. Holdingin cirosu 3.2 milyar TL. Bunun 500 milyonu gübreden, 100 milyonu ABD’deki işlerden, denizcilikten geliyor. Grupta 2 bin 700 çalışan var. Hakkı Yıldız, şirketin geçmişi ile ilgili de şunları anlattı: “Ben 4. jenerasyonum. Aile Trabzon/ Of kökenli. Şirket 1890’da ilk işe başlanmış. Dedem 1903 doğumlu. Yıldız Entegre daha önce Babam Fehmi Yıldız ve iki amcamın ortaklığı. Sonra 1990’da ayrılık oldu. İki amcam da sektördedir. Biri Kocaeli, diğeri Bursa’da. Yıldız Ailesi olarak 3 kardeşin toplam kapasitesi Türkiye toplamının yüzde 60’ı ediyor. Biz sadece Yıldız Entegre olarak sektörün yüzde 3’iyiz.
Amcalarımdan Ahmet Yıldız’ın şirketi Yıldız Sunta, Bursa’daki amcam Mehmet Yıldız’ın şirketi de Starvood’dur. Yıldız Entegre’de babam fiilen çalışmıyor. Biz kardeşler, ben ve Hasan Yıldız, yönetimdeyiz.”
3.2 milyar cirolu Yıldızlar'da dördüncü kuşak işbaşında
Yıldızlar’da çatı şirketi Yıldızlar Yatırım Holding. ISO 500’de iki şirketi var. Yıldız Entegre ve İstanbul Gübre Sanayi (İGSAŞ). Bu şirketi ve Kütahya Gübre Sanayi’ni 2004’te özelleştirmeden almıştı. 2010’da ayrıca Masstaş’ı satın aldı. İGSAŞ’ta Türkiye’nin tek üre üreticisi. Kütahya’da nitrat gübre (KAN ve AN) üretiyor. Bu fabrikada 2007’de teknik patlayıcı tesisinin yatırımını tamamladı. Hakkı Yıldız, “Patlayıcı üretiminde kullanılan kimyasal da üretiyoruz. Zamanında devlet bir barut fabrikası kurdurmuş. Biz özelleştirmeden aldığımızda bu şartla, barutun hammaddesini üretme şartıyla aldık. O yüzden devam ediyoruz. Bizden alıyor dinamit haline getiriyorlar. Bu lisansa sahip tek firmayız. Üretimin yüzde 10’unu devlet alıyor. Kalanını izinle iç piyasaya satıyoruz” dedi.
