Sıfır otomobil satışlarındaki düşüş 2. eli büyütmeye devam ediyor. İkinci el otomobil pazarında 2017 yılının ilk 3 ayında, ekonomideki düşük performansa rağmen yüzde 4 büyüme gerçekleşti. Asıl büyüme ise 2. çeyrekte olacak. Sektörde beklentileri yükselten iki gelişme oldu; referandum bitti, ertelenen talebin pazara dönmekte olduğunun işaretleri gelmeye başladı. İkinci neden de sıfır satışlarında 2016 model stokunun bitmesi…
Otomotiv sektöründe ikinci el pazarı bir yandan yeni mevzuat düzenlemeleri, bir yandan piyasa gelişmeleri nedeniyle hareketli günler yaşıyor. Geleneksel olarak yılın ilk ayları ikinci elde durgun geçmesine karşın bu yıl yüzde 4 büyüme oldu. Bu rakam yüzde olarak düşük görünse de bu dönem satılan 1 milyon 200 bin ikinci el oto, geçen yılın tamamında satılan sıfır oto sayısının 1.5 katı. Bu yüzde 4’lük artışı getiren ve ikinci çeyrekte beklentileri daha da yükselten ÖTV zammı ile kur artışlarının fiyatlara yansıtılması oldu. TÜİK verilerine göre 2’nci el pazarında 2017 yılının ilk 3 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 4 büyüme gerçekleşti. Bu dönemde 1 milyon 200 bin civarındaki otomobil el değiştirdi. Bu rakamla 2.el pazarı şimdiden 2016’nın yıllık sıfır otomobil satışının 1.5 katını geçmiş oldu.
“Canlanmayı gözlüyoruz”
İkinci el pazarının nabzını tutan Otoshops Genel Müdürü Tuğrul Denizaşan, 2016 yılı sonunda gerçekleşen ÖTV artışı ve döviz kurlarındaki artışın 2.el pazarına yeni yeni yansıdığını belirterek “2016 model sıfır araçların satışı mart ayı sonuna kadar devam ettiği için TÜİK verilerinin bu şekilde çıkması çok doğal. Asıl büyümeyi ikinci çeyrekte bekliyoruz. Referandum sonrası canlanmayı satış rakamlarımızda da gözlemliyoruz. Döviz kurunun belli bir stabiliteye gelmesi de piyasaya destek veriyor. Yıl sonuna kadar bu trendin devam edeceğini tahmin ediyoruz” dedi. İkinci elde talep pazara dönüyor, beklenti yüksek biliteye gelmesi de piyasaya destek veriyor. Yıl sonuna kadar bu trendin devam edeceğini tahmin ediyoruz” dedi.
İkinci el pazarının her yıl, ocak ve şubat aylarını durgun geçirdiğine dikkat çeken Denizaşan, sektörde, referandum nedeniyle talep ertelenmesi ve distribütör firmaların ellerindeki 2016 model stoku için eski fiyatlarla satış kampanyalarının 2’nci el pazarının büyümesini sınırladığını, ancak bu iki faktörün de artık ortadan kalktığına söyledi.
Fiyat artışı bazı modellerde yüzde 10’un üstünde
Denizaşan, 2017 yılı başından bu yana fiyatlarda yaklaşık yüzde 5 civarında artış yaşandığını da belirterek “ 2016 son çeyreğine göre bir kıyaslama yapıldığında belli modellerde bu artışın yüzde 10’un üzerine çıktığını görüyoruz. Geçen sene sonundan itibaren birçok kere 2.el fiyatlarının sıfır otomobillere göre daha avantajlı olduğunu vurgulamıştık. Sıfır otomobillere gelmiş olan fiyat artışlarına bakıldığında 2’nci eldeki avantaj halen devam ediyor” şeklinde konuştu.
Türkiye 2’nci el pazarında 2012 model araçlar 94 bin adetlik satışla en çok el değiştiren modellerin başında yer aldı. Bunu 93 bin adetlik satışla 2013 modeller takip etti. Bu veriler; Türkiye’de 2.elde satışlarının 4-5 yaşındaki araçlarda yoğunlaştığını gösteriyor.
Sıfır araçta daralma yüzde 15'i bulur
Alfa Romeo ve Jeep Marka Direktörü Sinan Saip Bel, yılın ilk dört ayında geçen yıla oranla otomobil satışlarındaki yüzde 10'luk daralmanın artmasını beklediklerini dile getirerek, “Geçen yılki otomobil satışları bu sene daralma ile devam ediyor. Ben şahsi olarak beklenen yüzde 10 daralmayı az buluyorum. En az yüzde 15'lik bir daralma bekliyorum. İlk çeyrekteki veriler bizim için aldatıcı olacak. Bunun nedeni de bazı markaların filo satış takıntısı. O araçlar 2. veya 3. çeyrekte piyasaya sürüldüğünde bayi satışları olumsuz etkilenecek. Bu da satışları daha aşağı çekebilir. Filo satışları bu açıdan aldatıcı bir ortam yaratıyor" dedi.
2. el satışlarında yeni dönem başlıyor
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından çalışmaları hızlandırılan “İkinci El Motorlu Taşıtların Ticareti Hakkında Yönetmelik” taslağı sektörde yeni bir dönem başlatacak. Düzenlemeyle artık sadece Bakanlık veya galerici odaları tarafından verilecek yetki belgesiyle satış yapılabilecek. Yetki belgesi vergi levhası, iş yeri açma ruhsatı, oda kaydı olan ve odalara müracaat edecek kişilere verilecek. Düzenlemeye göre vatandaşlar yılda 3'ten fazla ikinci el araç satışı yapamayacak. Satışa sunulan taşıtın üzerinde, taşıtı tanıtıcı bilgilerin yer aldığı "tanıtım kartı" bulundurulacak. İşletmeler satılacak taşıta ilişkin ekspertiz raporu alacak ve bir kopyasını alıcıya teslim edecek. Böylece taşıtın durumuna ilişkin tüm bilgilere sahip olacak tüketiciler, bu bilgilerin gerçek olup olmaması konusunda endişe taşımayacak. 10 yaş veya iki yüz bin kilometrenin altındaki taşıtların motor ve şanzıman gibi önemli parçaları, satışı yapan veya satışa aracılık eden işletmenin garantisi altında olacak.
