Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı eylülde yüzde 10.7 ile geçen yılın mayıs ayından bu yana en düşük seviyede gerçekleşirken, istihdama en büyük katkı hizmetler sektöründen geldi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlenen bilgilere göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı eylülde geçen yılın aynı ayına kıyasla 104 bin kişi azalarak 3 milyon 419 bin kişi olurken, işsizlik oranı yüzde 10.6 seviyesinde gerçekleşti.
"İşsizlik kademeli olarak yükselmeye başlayacak"
Odeabank Ekonomik Araştırma ve Stratejik Planlama Direktörü Ali Kırali yaptığı değerlendirmede, sanayi ve inşaat sektörlerinde istihdamın sırasıyla 16 bin ve 22 bin kişi azaldığını, tarım ve hizmetlerde ise hızlı artışlar yaşandığını ifade ederek, "Böylece toplam istihdam bir önceki döneme göre 137 bin kişi arttı. Eylül dönemi verileri ekonominin ve dolayısıyla istihdam piyasasının bir miktar yavaşlamakla birlikte son çeyreğin başında gücünü koruduğuna işaret ederken önümüzdeki dönemde istihdam artışındaki yavaşlama ile işsizliğin kademeli olarak yükselmeye başlayacağını öngörüyoruz." diye konuştu.
"Yapısal reforma duyulan ihtiyacı gösterdi"
Şekerbank Başekonomisti Gülay Elif Girgin ise işsizlik oranının yatay kaldığını belirterek, şunları kaydetti:
"İşsizlik rakamlarının yüzde 13'lere tırmanmasını takiben ocak ayı ile birlikte istihdamda destek ve teşvik seferberliği ilan edilmişti. Seferberlik kapsamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2 milyon kişinin iş sahibi yapılmasını hedeflemekteydi. Yapılan açıklamalarda 1.5 milyon kişiye istihdam imkanının sağlandığı ifade edilmiştir. İlaveten, dün istihdam seferberliğinin ikinci adımı olarak nitelendirilen stratejilerin detayları belli oldu. Buna göre, prim ve vergi teşviki paketinin 1.5 yıl, işverene ek istihdamlar için maaş, prim ve vergi desteğinin ise 12 ay süreceği belirtilmiştir. Tarihsel olarak ağustos-ekim dönemlerinde işsizlik oranlarında çoğunlukla artış görülse de volatil bir seyir izlenmektedir. Bu anlamda arındırılmış seride görülen hafif gerilemeyi olumlu buluyoruz. Fakat büyüme rekorlarının kırıldığı makroekonomik resimde, işsizliğin halen yüksek seviyede olması istihdam konusunun ne denli yapısal reforma ihtiyaç duyan bir alan olduğunu göstermektedir."
"Ocak ayına kadar yükselmeye devam eder"
Ekonomist Haluk Bürümcekçi, konuya ilişkin değerlendirmesinde, işsizlik oranındaki değişimin mevsimselliğin gerektirdiği yükseliş yerine yatay kaldığına işaret ederek, bu gerçekleşmeye 3. çeyrekte güçlenen büyüme ve lehteki baz etkisinin katkı sağladığını söyledi.
Eylül ayında istihdamın aylık 31 bin, iş gücünün de 18 bin azaldığını aktaran Bürümcekçi, bu gelişmelerin işsiz sayısının 15 bin artmasını beraberinde getirdiğini kaydetti.
Bürümcekçi, özellikle iç talebin seyri açısından önemli bir gösterge olarak izlenilen tarım dışı istihdamın yıllık artış hızının yüzde 4.7 ile önceki aya göre gerilediğini belirterek, "Mevsim etkilerinden arındırılmamış verilerin tarihsel gelişimine bakıldığında, genellikle işsizlik oranının yılın en düşük noktasını mayısta gördüğü, bu ayı takiben de ocak sonuna kadar yükseliş eğilimine girdiği bilinen bir gelişmedir. Dolayısıyla işsizlik oranı mevsimsel olarak ocak ayına kadar yükselmeye devam eder. Bu nedenle işsizlik oranındaki yükselişin, mevsim etkilerinden arındırılmış verilerde gözlenip gözlenmediği trend açısından daha önemli bir unsur olmaktadır." diye konuştu.
