Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nin, Setenönü SİT Alanı'nda yoğunlaşan mimari özelliklere sahip konaklarla, diğer tarihi yapılarda,“Kayseri Kültür Yolu Projesi” kapsamında başlattığı restorasyon çalışmalarında sona yaklaşıldı. Semtteki tarihi dokunun, ilk etapta 7 konaktan oluşan bölümü ile sosyal amaçlı diğer tarihi yapılarda restore çalışmaları yedi yıl sürdü. Bu bölüm, eski hamamı, fırını, mahalle bakkalı, berberi, sokak çeşmeleri, yöresel yemeklerin hazırlanıp sunulduğu mutfaklara, el sanatları ürünlerinin sergilenip pazarlandığı mekanlara dönüştürülerek, ziyaretlere açıldı.
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Çelik, ‘Eski Kayseri Mahallesi Projesi’nin, şehirdeki en önemli sivil mimari örneklerinin kaybolmasının önüne geçilmesi amacıyla gündeme taşındığını ve başarılı bir restorasyon uygulaması ile yok olmaya yüz tutmuş tarihi değerlerin gün ışığına çıkarıldığını belirterek, “Kentsel SİT alanı ilan edilen, ancak bir türlü sahiplenilemeyen mimari dokuya belediye olarak biz sahip çıktık. SİT alanı ilanından sonra konakların 7’si Erciyes Üniversitesi’ne verilmişti. Bu yapılar sonra belediyeye devredildi. Gerek devir teslim işlemlerinin gecikmesi, gerekse ödeneksizlik ve bürokratik sorunlar nedeniyle, konaklara yeterince sahip çıkılamadı. Taşları sökülüp çalındı. İçleri yağma edildi. Define arayanlar bile oldu. Sonuçta, 7 yıl önce 7 evde başlatılan ‘diriltme’ çalışmalarında bugün yüz ağartıcı bir noktaya gelindi. Söz konusu konaklarla, bunları tamamlayan kültür mirası diğer tarihi yapılar için 20 milyon lira harcandı. Projenin ikinci etabını oluşturan 8 evde ise restorayon çalışmaları devam ediyor” şeklinde konuştu.
Geçmişi bugünlere taşıyan oldukça alımlı güzel bir mahallenin oluştuğunu vurgulayan Mustafa Çelik, “Şehrin bu kesiminde eskiden varlıklı ailelerin oturduğu evler yoğunluktaydı. 150 ila 200 yıl önce Kayseri’de ne varsa, yeniden doğan bu mahallede de olacak. Restoresi bitenleri peyder pey turizme açıyoruz. Geçmişte kalan kültürel değerleri; camisi, hamamı, bakkalı, fırını ve sokak çeşmeleri ile günümüze taşıyan mahalle ziyaretçilerine otantik ortamlarda zengin Kayseri mutfağına özgü geleneksel lezzetler de sunuyor. Ziyaretçiler, Türkiye ve dünya ülke mutfaklarından farklı lezzetleri de tadabiliyorlar” dedi.
Konaklardan çalınanlar İstanbul’da satıldı
Tarihi Kayseri evlerinde restore projesini yürüten firma temsilcisi Mustafa Sezer, evleri aslına uygun olarak restore ettiklerini söyledi. Sezer, uygulamanın 2006 yılı başında, projeleri güncellenen evlerin roleve çalışmalarıyla başladığını belirterek, “Zamana ve doğanın olumsuz etkilerine direnen evler, maalesef define arayıcılarının tahrifatına uğramaktan kurtulamamış. İşlemeli ahşap tavanları, ahşap duvar süslemeleri, demir kapılar, kapı tokmakları, su olukları taş heykelleri sökülerek çalınmış. Konaklardan çalınan eserlerin, İstanbul’da koleksiyonculara satıldığını duyduk.Yerinden sökülüp alınanları tamir etmek çok zordu. O nedenle aslına uygun restoreye büyük özen gösterdik. Genelde yeni malzeme kullanılmadı. Gerektiğinde eskiyle aynı özelliklere sahip malzemeler tercih edildi. Eskicilerden, daha önce yıkılan evlerden çıkarılan taşlar, ağaç direkler satın alınarak kullanıldı” diye konuştu.
Mekanların işletmesini özel sektör üstlendi
Kayseri Büyükşehir Belediyesi, ‘Eski Kayseri Mahallesi’nde restorasyonu biten tarihi mekanların işletmesini özel sektöre verdi. Hamamından berberine, fırınından bakkalına, tarihi mekanların, yap-işlet-devret modeli ile 18 yıllığına işletmesini üstlenen Erkekoğlu Mimarlık, konakların bir bölümünü 30 odalı 78 yatak kapasiteli butik otele dönüştürdü. Biri, Kayseri mutfağından yerel lezzetlerin, diğeri yurdun değişik yörelerine özgü yemeklerin sunulduğu 2 restoran, 2 kafeterya (nargile ve kahve evi), 1 tatlı evi (künefe - Hatay yöresi), 1 ciğerci (Urfa yöresi), 1 etli pide (Develi) evi, yerel yiyeceklerle (pastırmasucuk- mantı), yöresel el sanatları ürünlerinin sergilenip pazarlandığı reyonlar açtı. Mahallenin, eğitim veren ve etkinlikler sergileyen bir müzik evi ile, bir de kır kahvesi var.
Kaynak: Mahmut SABAH - Dünya
