İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) düzenlediği, “Sürdürülebilir Ulaşım Kongresi”nde Prof. Dr. Haluk Gerçek, İBB Ulaşım Planlama Müdürlüğü ile birlikte yaptıkları kapatılan Atatürk Havalimanı'na ilişkin çalışmanın sonuçlarını paylaştı. Sözcü’den Özlem Güvemli’nin aktardığı habere göre, Prof. Gerçek, İstanbul Havalimanı'nın 29 Ekim 2018'de açıldığını, tamamlandığında tüm havalimanının yaklaşık 150 milyon yolcu kapasitesine sahip olacağını söyledi. Atatürk Havalimanı'nın kapatılmadan önce 2017 yılında dünya havalimanları sıralamasında yılda 64.1 milyon yolcu ile 17. sırada yer aldığını kaydeden Gerçek, “Yani dünyanın en büyük havalimanlarından bir tanesiydi” dedi.
Milyarlık ekonomik kayıp
Gerçek, İstanbul Havalimanı'na yapılacak yatırımların kalan miktarının 4.8 milyar euro, Atatürk Havalimanı'nın mevcut yaklaşık değerinin ise 3.6 milyar euro olduğuna dikkat çekerek Atatürk Havalimanı'nın kullanıma kapalı olması nedeniyle ortaya çıkan ekonomik kayıpları şöyle sıraladı:
“İnşaat ve yatırım olarak 8.4 milyar euroluk bir kayıp söz konusu. Atatürk Havalimanı çevresindeki otel ve ticari işletmelerin kaybı yılda 580 milyon euro. Atatürk Havalimanı işletmeye açık olarak kalsaydı 15 bin kişilik istihdam olacaktı.
Bütün bu Atatürk Havalimanı’nın kapatılması ile oluşan ekonomik kayıp ülke ekonomisine de yansıyor.”
Depremden etkilenecek alanların göbeğinde
Prof. Gerçek Atatürk Havalimanı'nın diğer önemli bir faydasının da afet sonrası lojistik hizmetler olduğuna dikkat çekti. İstanbul'un deprem bekleyen bir kent olduğunu hatırlatan Gerçek “Olası depremde İstanbul'un en olumsuz etkilenecek alanlarının bulunduğu noktaya en yakın konumda Atatürk Havalimanı. Dolayısıyla deprem sonrası lojistik desteğin sağlanması açısından çok önemli bir noktada. Özellikle can kurtaran uçakları, helikopterler, lojistik destek sağlanacak diğer bütün taşımaların yapılması ve İstanbul'un depremden çok fazla etkileneceği alanların tam göbeğinde olması çok önemli bir avantajdır” dedi.
Bu fazla alan nasıl kullanılacak?
İstanbul Havalimanı'nın 2030'da 150 milyon yolcu kapasitesine ulaştığından kapladığı alanın 7 bin 400 hektar olacağını belirten Gerçek, Atatürk Havalimanı'nın kapladığı alanın bin 178 hektar olduğunu kaydetti. Gerçek “Şöyle basit bir karşılaştırma yaptığımızda Atatürk Havalimanı'nın bin 178 hektarlık alanla hizmet götürmesi mümkün oluyorsa normalde İstanbul Havalimanının 150 milyon kapasiteye ulaştığında bile gerekli alan miktarı yaklaşık 3 bin hektardır. Buna rağmen 7 bin 400 hektar tahsis edilmiş. İktisatçılar, buna kafa yoran insanlar şu soruyu soruyorlar: Bu fazla alan ne için kullanılır? Bunun de cevabı aslında verilmiş durumda. İstanbul Havalimanı sadece bir havalimanı projesi değil. Bir kent kuruluyor orada. Havaalanı kentinin içinde konutlar, ofisler, oteller, AVM'ler yapılarak bir yaşam alanı oluşturuluyor. Yaşam alanının da ciddi bir geliri olacak” diye konuştu.
Atatürk Havalimanı neden kullanılmıyor?
Gerçek sunumunu şöyle tamamladı: “Çalışan bir havalimanının kapatılmasından kaynaklı ekonomik kayıplar var. Servis ve bakım hizmetlerinin kapatılması nedeniyle ortaya çıkacak kayıplar var. Atatürk Havalimanı’nın çevresindeki otel ve ticari kullanımların ekonomik kayıpları var. Olası deprem sonrası lojistik destek sağlanması açısından Atatürk havalimanının çok önemli konumda olduğunu biliyoruz. 3 havalimanının entegre olarak çalıştırılmasının getireceği faydalar var. 3 havalimanının raylı sistemle birbirine bağlanması mümkün. Tekrar sormak lazım: Atatürk Havalimanı neden kullanılmıyor? Bunu tartışmaya açmalıyız. Kentin bütün paydaşlarının katılımı ile kente ilişkin kararların alınması lazım. Avrupa’daki kentlere baktığınızda 6 yıl sürüyor tartışmalar. Biz koskoca çalışan bir havalimanını bir anda kapattık kimseye sormadan danışmadan. Böyle bir şeyin İstanbul gibi bir metropolde olması üzücü.”
