Ukrayna nedeniyle Rusya ve NATO arasında patlak veren kriz, Türk boğazlarındaki tansiyonu da yükseltti. Son bir ay içinde yabancı ülkelere ait 16 savaş gemisi İstanbul Boğazı’ndan geçiş yaptı. Bu gemilerin 11’i Rus, üçü ABD, ikisi ise Fransa’ya ait.
2014 başından bu yana ise İstanbul Boğazı’ndan 120 yabancı savaş gemisi güney ya da kuzey yönlerine doğru geçiş yaptı. Boğazlardan en çok savaş gemisini geçiren ülke ise 73 geçişle Rusya. Karadeniz’e açılan son savaş gemisi ise NATO’nun düzenlediği “Deniz Meltemi” tatbikatına katılan ABD’nin Ross isimli savaş gemisi oldu. Ross kruvazörü, ABD Deniz Kuvvetleri’nin Tomahawk gibi uzun menzilli füzelerini üzerinde taşıyor. Rusya’ya mesaj niteliği taşıyan tatbikata ABD, Türkiye, İspanya, Kanada birer gemi Romanya iki gemi, Ukrayna’dan ise sekiz savaş gemisiyle katılıyor. Türkiye’yi tatbikatta Milli Gemi Projesi (MİLGEM) kapsamında üretilen Büyükada (F-512) korveti temsil ediyor. Askeri kaynaklar, dün sona eren tatbikatta Rusya’nın tatbikatı uzaktan radar sistemleriyle izlediğini belirtirken, NATO gemilerini denizden taciz ettiği iddiasını doğrulamadı.
BİLDİR GEÇ
İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile Marmara Denizi’nden oluşan Türk Boğazlar sistemini askeri gemiler bildirimle bulunarak geçiş amaçlı kullanabiliyor. 20 Temmuz 1936 tarihinde imzalanan Montrö Sözleşmesi ile Türk Boğazlarından geçecek yabancı bayraklı askeri gemilerin Türkiye’ye bildirimde bulunmaları gerekiyor. Montrö Sözleşmesi uyarınca Karadeniz’e kıyısı olan ülkeler için bu süre sekiz gün, kıyısı olmayan ülkeler için ise 15 gün. Gemilerin boğazdan geçişi esnasında bir kaza yaşanmaması amacıyla da Sahil Güvenlik Komutanlığı’na ait botlar gemiye eşlik ediyor.
