Japon teknoloji devi Toshiba’da sular bir türlü durulmuyor. Tokyo merkezli şirket önce 2015 yılının temmuz ayında muhasebe skandalıyla sarsıldı. Şirketin Üst Yöneticisi Hisao Tanaka, şirket kazançlarının şişirildiğini ortaya koyan skandalın patlak vermesi üzerine istifa etmek zorunda kaldı. Tanaka, gerçekleştirilen denetimlerde şirketin altı yıl boyunca kazançlarını abarttığı sonucuna varması üzerine basın mensuplarının önünde saygıyla boyun eğerek istifa etmişti. Hafızalara kazınan istifanın ardından yaklaşık iki yıl sonra Toshiba CEO’su Shigenori Shiga, şirketin milyar dolarlık kaybının ardından istifa ettiğini duyurdu.
Şirket salı günü beş saatlik bir geçikmenin ardından mali rapor sonuçlarını açıkladı. 2017 Mart ayına kadarki mali yılda 3.4 milyar dolarlık zarar edildiği duyuruldu. Ve ABD’deki nükleer işletmeden de en az 712.5 milyar yen (6.3 milyar dolar) zarar beklediğini açıkladı. Bu durum bazı analistlerin şirketin geleceğinin risk altında uyarılarını yapmasına neden oldu.
Bazı nükleer uzmanlar göre ise Toshiba’nın nükleer yatırımlarında finansal zorluklar yaşaması büyük fotoğrafta nükleer santrallerin geleceğini de olumsuz etkileyebilir.
"Her türlü olasılık masada”
Sorun, Toshiba’nın on yıl önce Westinghouse Electric Company’i satın alarak Amerikan nükleer enerjisi işine girmesiyle başladı. Toshiba yönetimi yaptığı açıklamada, ABD’deki nükleer santral projelerinin maliyetlerinin aşırı yükselmesiyle mali sıkıntılar yaşayan Westinghouse’un tamamını veya bir kısmını satmak istediğini söyledi. Toshiba Başkanı Satoshi Tsunakawa salı günü düzenlenen basın toplantısında, “ Eğer doğru bir ortağı bulabilirsek o yöne doğru ilerleyebiliriz. Her türlü olasılık masada” diye konuştu. Toshiba yönetimi 2006 yılında 5.4 milyar dolar karşılığında satın aldığı Westinghouse nükleer şirketinden henüz kârâ geçemedi. Westinghouse’un projelerinden Güney Carolina’daki Virgil C. Summer ile Georgia eyaletindeki Alvin W. Vogtle nükleer santralleri tamamlanma tarihine üç yıl geriden gelirken hedeflenen bütçe milyarlarca doları aştı. Şirketin Çin’deki nükleer santral inşaatları da planlanan zamanın çok gerisinden geliyor.
BORSADAKİ KAYIP YÜZDE 50’Yİ AŞTI
Dünya çapında 190 bin kişiyi istihdam eden Toshiba, ABD’deki nükleer işletmesinden 6.3 milyar dolar zarar bekliyor. Bazı analistler şirketin geleceğinin risk altında olduğu uyarılarını yapıyor. Aralık ayından bu yana şirketin borsadaki değer kaybı ise yüzde 50’yi aştı. Japon devi geçen yıl da 4 milyar dolardan fazla zarar etmişti. Toshiba’nın içinde bulunduğu açmazı Bloomberg’e değerlendiren Tokai Tokyo Securities Analisti Masahiko Ishino, “Toshiba’nın etrafı soru işaretleriyle çevrili ve nereden başlanılacağı belli değil. Yatırımcılar nükleer ve çip üretimi işlerinin geleceğini merak ediyor. Bu faaliyetler durdurulacak mı ya da elden mi çıkarılacak? Nükleer zarar beklentisi neden açıklandı?”diye konuştu.
